Abiapuntu bezala “El Oasis de la Memoria: Memoria histórica y violaciones de derechos humanos en el Sahara Occidental” (Carlos Beristain eta Eloísa González, 2012) hartuta, eta Aranzadi Zientzia Elkartea ikerketa prozesura gehituta, fosen hobitik ateratzearen ondorengo auzitegi-txosten zehatz batekin eta desagertutako pertsonen artean bildutako testigantzak bildu ondoren, froga erantzunezinak lortu dira saharar herritarren behartutako desagerpenei buruz. Hurrengo txostenean “Meheris. La esperanza posible” (Carlos Beristain eta Francisco Etxeberria, 2013) eta “Egiaren hazia” eta “Memoriaren lekukoak” dokumentaletan bildu dira lan horiek “La semilla de la verdad” y “Testigos de la Memoria” (Eztizen Miranda, 2013 eta 2014).

2014 urtean lankidetza erlazio honek beste fase bat hasi zuen. Egindako lanak ikerketaren nazioarteko difusioa, aurkezpen eta lobby politikorako euskal eta nazioarteko estrategia, desagertutako pertsonei buruzko frogen oinarrien bilaketa eta sorkuntza eta Saharar Herriak sistematikoki sufritzen duen eskubideen bortxaketari buruzko sentsibilizazioa izan dira. Honetarako euskarri ezberdinak erabili dira (“Saharako ahotsak. Ahanzturaren kontrako erresistentzia” erakusketa, 2014).

Prozesu guzti hau ikerketaren emaitzen difusio eta aurkezpen ekintza ezberdinek lagundu dute, bai estatu mailako instantzien aurrean (Kanpo Ministeritza, Eusko Legebiltzarra), zein nazioarteko erakundeen aurrean (Nazio Batuak, Europako Legebiltzarra, Sueziako Legebiltzarra, Rabat, e.a.); baita bestelako esparruetan, unibertsitate eta elkarte mailan adibidez.

Audientzia Nazionala  justizia unibertsalaren ariketan aztertzen ari den Saharar Herriaren genozidiogatiko kereilaren kasuari, desagertutako eta exekutatutako zortzi beduinoen kasuarekin egindako lanak aditu-txosten gisa gehitu dizkiote. Zentzu honetan, bi ikertzaile nagusiei (Carlos eta Paco) aditu gisa deklaratzera deitu diete, baita senideei eta lekukoei ere. Aurrerago, kausa honen esparruan, 2015eko apirilean eta  maiatzean, bi prozesatze-auto igorri ziren 12 goi-kargu eta militar marokoarren kontra.

2015 urterako helburuak Mendebaldeko Saharako GGEEen esparruan ikerketan oinarritutako intzidentzia estrategia bat bultzatu eta garatzea da, bortxaketa kasuen biktimekin batera; aurkikuntzen difusioa egitea eta GGEE Saharar Komisio Nazionalaren gaitasunen indartzea.